Lem lép hạt là một trong những hội chứng gây thiệt hại nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng lúa tại nhiều vùng trồng lúa ở Việt Nam. Bệnh thường xuất hiện từ giai đoạn lúa trổ bông đến chín sữa và rất khó kiểm soát nếu bà con không nhận diện đúng nguyên nhân và áp dụng biện pháp quản lý kịp thời.
Với góc nhìn kỹ thuật thực tế, Washiton Company xin chia sẻ chi tiết về nguyên nhân – triệu chứng – biện pháp phòng trừ lem lép hạt giúp bà con chủ động bảo vệ vụ lúa.
Lem lép hạt lúa là gì?
Lem lép hạt là hiện tượng hạt lúa không vào gạo hoặc vào gạo kém, làm hạt bị lép hoàn toàn hoặc lửng, vỏ trấu có thể đổi màu vàng, nâu, tím hoặc đen tùy theo tác nhân gây hại.
Không chỉ làm giảm năng suất, lem lép hạt còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng hạt gạo, giá bán và đặc biệt lúa bị lem lép không nên dùng làm giống cho vụ sau vì mang theo mầm bệnh.
Nguyên nhân gây bệnh lem lép hạt
Thực tế sản xuất cho thấy lem lép hạt không do một tác nhân đơn lẻ, mà là tổng hợp của nhiều yếu tố bất lợi cùng lúc.
1. Nấm gây lem lép hạt (lép đen)
Nấm là tác nhân chiếm tỷ lệ cao nhất trong các trường hợp lem lép hạt. Một số nhóm nấm thường gặp gồm:
-
Bipolaris oryzae
-
Alternaria spp.
-
Pyricularia oryzae
-
Ustilaginoidea virens
-
Phoma spp.
Đặc điểm gây hại:
-
Nấm xâm nhập qua vỏ trấu khi lúa trổ
-
Gây hoại tử mô vỏ, làm rối loạn quá trình hình thành phôi nhũ
-
Hạt xuất hiện vết tím, nâu sậm, đen hoặc lốm đốm
-
Khi ẩm độ cao, bề mặt hạt có thể xuất hiện lớp phấn nấm màu trắng hoặc xám
2. Vi khuẩn gây lem lép hạt (lép vàng)
Vi khuẩn tồn tại trong đất, nước và tàn dư cây trồng từ vụ trước. Khi lúa trổ, vỏ trấu mở ra tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.
Triệu chứng kỹ thuật:
- Hạt không thụ tinh, không hình thành gạo
- Vỏ trấu vàng nhạt hoặc xanh nhạt, ít khi thâm đen
- Các nhánh gié bị bệnh thường nhẹ cân, đứng thẳng
- Phôi nhũ bị thối, không tích lũy tinh bột
3. Nhện gié và sâu hại
Nhện gié thường cư trú trong bẹ lá, khi mật số cao sẽ di chuyển lên bông lúa:
- Chích hút dinh dưỡng ở gié và hoa
- Làm giảm khả năng thụ phấn
- Gây hiện tượng hạt lép hàng loạt, bông nhẹ
4. Điều kiện bất lợi
-
Ruộng nhiễm phèn, nhiễm mặn
-
Mưa nhiều, ẩm độ cao
-
Bón thừa đạm, lúa xanh rậm
-
Cỏ dại là ký chủ trung gian mang mầm bệnh
Biện pháp phòng trừ lem lép hạt hiệu quả
1. Biện pháp canh tác
-
Sử dụng giống sạch bệnh, không lấy lúa từ ruộng bị lem lép nặng làm giống
-
Phơi khô, sàng lọc kỹ, loại bỏ hạt lép lửng trước khi gieo
-
Gieo sạ mật độ hợp lý (100 – 120 kg/ha)
-
Bón phân cân đối N – P – K, hạn chế bón dư đạm, đặc biệt giai đoạn nuôi hạt
-
Giữ ruộng thông thoáng, hạn chế ẩm độ cao kéo dài
2. Quản lý bệnh lem lép hạt bằng sản phẩm Washiton
AZODI 325SC & FAMYCIN USA 150SL – BỘ ĐÔI NGĂN NGỪA LEM LÉP HẠT HIỆU QUẢ, GIỮ TRỌN NĂNG SUẤT LÚA
Giải pháp toàn diện giúp lúa chắc hạt – sáng bông – sạch bệnh
Trong giai đoạn trổ – chín, bệnh lem lép hạt là nỗi lo lớn nhất của bà con trồng lúa. Bệnh không chỉ làm giảm năng suất mà còn khiến hạt gạo bị xỉn màu, giảm chất lượng thương phẩm.
Giờ đây, bà con có thể an tâm hơn nhờ bộ đôi đặc trị lem lép hạt: AZODI 325SC và FAMYCIN USA 150SL – sự kết hợp hoàn hảo giữa thuốc trừ nấm và thuốc trừ vi khuẩn giúp bảo vệ bông lúa toàn diện.
1. AZODI 325SC – ĐẶC TRỊ NẤM BỆNH, CHẮN ĐỨNG NGUỒN GỐC LEM LÉP
Cơ chế tác động:
-
Azoxystrobin thẩm thấu mạnh, ức chế quá trình trao đổi chất của tế bào sợi nấm, làm nấm không thể nảy mầm hay phát triển.
-
Difenoconazole nội hấp nhanh, làm biến dạng màng tế bào nấm, ngăn chặn các bệnh đốm lá, gỉ sắt, thán thư, phấn trắng…
Công dụng nổi bật:
-
Phòng và trị đạo ôn, lem lép hạt, vàng lá trên lúa.
-
Giúp lá lúa xanh bền, hạt chắc sáng, năng suất cao.
Liều lượng:
240 ml/400 lít nước.
2. FAMYCIN USA 150SL – KHẮC TINH CỦA VI KHUẨN GÂY BẠC LÁ, LEM LÉP
Cơ chế tác động:
-
Kasugamycin ức chế hình thành protein của vi khuẩn.
-
Ningnanmycin tiêu diệt tác nhân virus, vi khuẩn, nấm.
-
Streptomycin sulfate làm vi khuẩn mất khả năng sinh tổng hợp, dẫn đến chết nhanh.
Công dụng nổi bật:
-
Đặc trị bạc lá, đốm sọc vi khuẩn, lem lép hạt, sương mai, héo xanh.
-
Bảo vệ bông lúa từ trong ra ngoài, hạn chế tối đa hiện tượng lép vàng, lép trắng.
Liều lượng:
120 – 150 ml/200 lít nước.
BỘ ĐÔI PHỐI HỢP – HIỆU QUẢ TỐI ĐA, AN TÂM MÙA GẶT
Phối hợp AZODI 325SC + FAMYCIN USA 150SL giúp diệt cả nấm và vi khuẩn – nguyên nhân chính gây lem lép hạt. Phòng ngừa sớm ngay từ giai đoạn lúa trổ – ngậm sữa để bảo vệ toàn bộ bông lúa. Giúp hạt chắc mẩy – sáng màu – tăng trọng lượng và chất lượng gạo.
Bà con lưu ý:
Để đạt hiệu quả tối ưu, nên phun luân phiên hoặc kết hợp 2 sản phẩm theo khuyến cáo kỹ thuật. Bộ đôi AZODI & FAMYCIN USA không chỉ giúp ngăn ngừa lem lép hạt mà còn bảo vệ toàn bộ giai đoạn sinh trưởng – trổ – chín của cây lúa, mang lại vụ mùa bội thu, hạt vàng – năng suất cao – bán được giá.
Kết luận
Lem lép hạt là một hội chứng phức hợp, không thể kiểm soát hiệu quả nếu chỉ xử lý khi bệnh đã biểu hiện rõ trên hạt. Giải pháp bền vững là phòng ngừa chủ động, can thiệp đúng giai đoạn trổ – chín, kết hợp chặt chẽ giữa:
-
Quản lý giống và dinh dưỡng cân đối
-
Điều kiện đồng ruộng thông thoáng
-
Kiểm soát sớm nấm, vi khuẩn và tác nhân chích hút
-
Áp dụng giải pháp phòng trừ có tính phối hợp và toàn diện
Việc sử dụng AZODI 325SC kết hợp FAMYCIN USA 150SL theo đúng khuyến cáo kỹ thuật giúp bảo vệ bông lúa tối đa, hỗ trợ hạt vào chắc, bông sáng, giảm rõ rệt tỷ lệ lem lép hạt, từ đó ổn định năng suất và nâng cao giá trị hạt gạo sau thu hoạch.
Washiton Company khuyến nghị bà con chủ động phòng lem lép hạt ngay từ đầu vụ, không đợi bệnh xuất hiện mới xử lý.
_____________________________
Liên hệ ngay với Washiton Company để được tư vấn giải pháp trị Bệnh đạo ôn hiệu quả trên Lúa.
Ngoài ra bà con tham khảo: Cháy Bìa Lá Lúa – Dấu Hiệu Nhận Biết, Tác Hại Và Giải Pháp Hiệu Quả
Gọi Hotline (Zalo): 0962 363 679 – 0346 467 276 hoặc để lại thông tin liên hệ – Chúng tôi sẽ hướng dẫn chi tiết, đúng bệnh, đúng thuốc, đúng liều lượng.
Washiton Company – Giải pháp nông nghiệp bền vững, nâng tầm giá trị mùa vụ!
Theo dõi Fanpage Washiton Company để cập nhật nhiều kiến thức về cây trồng!
Tham gia Group Đại Lý Washiton và Group Nông Dân – Nơi kết nối nhà phân phối, đại lý và người làm nông trên khắp cả nước trong lĩnh vực thuốc bảo vệ thực vật và phân bón.
