Cây sầu riêng là loại cây ăn trái có giá trị kinh tế cao, được trồng phổ biến tại nhiều tỉnh thành ở khu vực miền Nam Việt Nam. Trong quá trình canh tác, bà con nông dân thường gặp nhiều vấn đề về sâu bệnh, trong đó bệnh đốm rong (rong rêu trên cây sầu riêng) là một trong những bệnh phổ biến và gây hại nghiêm trọng. Loại bệnh này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng của cây mà còn làm giảm năng suất và chất lượng trái, gây thiệt hại đáng kể cho người trồng. Việc nhận diện sớm và áp dụng biện pháp phòng trừ rong rêu trên sầu riêng là yếu tố quan trọng giúp vườn sầu riêng duy trì năng suất ổn định và phát triển bền vững.
Tác hại của bệnh đốm rong trên cây sầu riêng
Bệnh đốm rong thường xuất hiện trên lá, cành và thân cây sầu riêng, nơi chúng hút dinh dưỡng và cạnh tranh nước với cây ký chủ. Điều này đặc biệt nghiêm trọng khi bà con bổ sung dinh dưỡng bằng cách phun phân bón qua lá, thân và cành, vì rong rêu sẽ hấp thu một phần dinh dưỡng này, làm cây thiếu hụt nguồn nuôi dưỡng cần thiết.
Khi bệnh phát triển mạnh, tế bào cây mất nước nhanh, dẫn đến khô cành, cháy lá và nứt vỏ. Trong giai đoạn làm bông, yếu tố mưa nhiều, độ ẩm cao, cùng với việc sử dụng thuốc tạo mầm và chặn đọt thường xuyên, càng tạo điều kiện cho rong rêu phát triển nhanh hơn.
Rong rêu bám trên lá và cành non làm giảm hiệu quả của thuốc bảo vệ thực vật. Khi mắt cua bắt đầu hình thành, chúng có thể gây khô và đen mắt cua, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của hoa và trái. Ngoài ra, bệnh còn để lại vết xanh trên vỏ và cuống trái, làm tăng nguy cơ thối trái, giảm năng suất và làm mất tính thẩm mỹ của quả sầu riêng khi thu hoạch.
I. Nhận diện các loại rong rêu gây hại trên cây sầu riêng
Trong các loại rong rêu cây sầu riêng, tảo Cephaleuros virescens là tác nhân chính gây ra bệnh đốm rong – một bệnh hại phổ biến và khó xử lý nếu không được phát hiện sớm.
1. Nhân diện Tảo (Algae) – Cephaleuros virescens
Đặc điểm nhận diện:
-
Phát triển mạnh khi độ ẩm cao, đặc biệt vào mùa mưa.
-
Việc sử dụng nhiều phân bón lá vô tình làm tăng độ ẩm và cung cấp dưỡng chất, tạo điều kiện cho tảo phát triển nhanh.
-
Thường xuất hiện trên lá già, cuống lá và cành non.
-
Dễ nhận biết qua các mảng màu xanh rêu hoặc đỏ nâu, bề mặt thô ráp, dễ nhầm lẫn với rêu thông thường.
Tác hại:
-
Gây tổn thương biểu bì lá, làm tế bào mất nước nhanh, dẫn đến cháy lá, nứt vỏ và khô cành.
-
Khi tản rong phát triển dày đặc, chúng cản trở quá trình quang hợp, khiến lá nhanh lão hóa và rụng sớm.
-
Ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất, đặc biệt tại các vườn trồng xen canh sầu riêng với cây bơ, cà phê, mắc ca… vì điều kiện tán rợp và độ ẩm cao tạo môi trường lý tưởng cho tảo sinh trưởng.
-
2. Nhận diện Rêu và Tảo bám trên cây sầu riêng – Nhận biết, nguyên nhân và tác hại!
Rêu (Mosses) và tảo bám (Liverworts, Bryophytes) là nhóm sinh vật thường gặp trên thân cây sầu riêng, đặc biệt ở phần gốc và cành già. Sự xuất hiện của rêu hại và tảo gây hại không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ vườn cây mà còn tác động xấu đến sinh trưởng của sầu riêng, nhất là trong điều kiện vườn ẩm thấp, thiếu ánh sáng.
Đặc điểm nhận biết rêu và tảo hại
-
Màu xanh lục, xanh rêu, nâu xám hoặc nâu đen; bề mặt nhẵn hoặc hơi nhám.
-
Khi trời mưa, rêu thường ẩm ướt; khi khô, bề mặt sần sùi, mốc meo.
-
Không gây thối ngay, nhưng lâu ngày sẽ làm mục vỏ, nghẹt khí, khiến cây suy yếu.
-
Không trực tiếp gây hại như tảo Cephaleuros, nhưng rêu thường phát triển dày đặc trên thân, gốc và cành già của cây sầu riêng.
-
Phát triển mạnh trong môi trường ẩm thấp, thiếu ánh sáng, đặc biệt ở vườn rậm rạp hoặc vùng đất thấp.
-
Nguyên nhân khiến rêu và tảo phát triển mạnh
-
Môi trường ẩm ướt: độ ẩm cao quanh năm, mưa nhiều, thoát nước kém.
-
Thiếu ánh sáng: tán cây rậm rạp, vườn trồng không được tỉa thưa.
-
Thông thoáng kém: mật độ cây trồng quá dày, gió không lưu thông.
-
Suy yếu cây: cây bị sâu bệnh hoặc thiếu dinh dưỡng, vỏ cây nứt nẻ, tạo điều kiện cho rêu bám.
-
3. Nhận diện Địa y (Lichens) trên cây sầu riêng
Đặc điểm nhận biết địa y
Địa y là dạng cộng sinh giữa nấm và tảo, thường xuất hiện trên thân và cành cây lâu năm. Một số đặc điểm dễ nhận biết:-
Có dạng mảng màu trắng xám, xanh nhạt hoặc vàng nhạt.
-
Hình dạng mảng loang rộng, viền rách rìa, không đều.
-
Bề mặt khô, hơi sần, không nhầy như rong rêu; có thể tróc ra từng mảng khi cạo nhẹ.
-
Tốc độ lây lan khá chậm, nhưng khi đã bám lâu năm sẽ rất khó biến mất tự nhiên nếu không có biện pháp xử lý.
-
Thường phát triển ở những cây già, vị trí có bóng râm, độ ẩm cao.
Tác động của địa y đối với cây trồng
Mặc dù địa y trên cây trồng không trực tiếp gây bệnh, nhưng nếu xuất hiện quá nhiều sẽ gây ra những tác hại gián tiếp:-
Che phủ bề mặt vỏ cây, làm giảm khả năng hô hấp.
-
Giữ ẩm quá mức trên thân và cành, tạo môi trường thuận lợi cho nấm bệnh và vi khuẩn phát triển.
-
Kéo dài tình trạng ẩm ướt, gián tiếp gây điều kiện cho nhiều bệnh hại khác tấn công.
Kết luận
Địa y không gây hại ngay lập tức nhưng nếu để phát triển quá mức sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe cây trồng và năng suất. Vì vậy, cần quan sát định kỳ và loại bỏ địa y trên cây khi mới xuất hiện để hạn chế tác động tiêu cực. -
-
-
II. Tổng hợp biện pháp quản lý rong rêu trên sầu riêng hiệu quả
Rong rêu là một trong những vấn đề thường gặp ở vườn sầu riêng, đặc biệt vào mùa mưa hoặc khi độ ẩm trong vườn quá cao. Nếu không xử lý kịp thời, rong rêu có thể bám dày trên thân, cành và lá, ảnh hưởng đến khả năng quang hợp, hô hấp và hấp thu dinh dưỡng của cây. Dưới đây là tổng hợp các biện pháp phòng trừ rong rêu trên sầu riêng được áp dụng phổ biến và hiệu quả.
1. Biện pháp canh tác
-
Cắt tỉa cây thường xuyên để giúp vườn luôn thông thoáng, giảm độ ẩm và hạn chế điều kiện thuận lợi cho rong rêu phát triển.
-
Trồng sầu riêng với mật độ hợp lý, tránh để vườn quá rậm rạp, che khuất ánh sáng mặt trời.
-
Cải tạo đất và nâng cao luống nhằm tăng khả năng thoát nước, đặc biệt ở những vườn trũng dễ đọng nước.
-
Tạo hệ thống thoát nước tốt, giảm ngập úng trong mùa mưa, giúp môi trường gốc cây luôn khô ráo.
2. Biện pháp cơ học
-
Dùng bàn chải mềm hoặc khăn sạch để nhẹ nhàng lau, chà bỏ lớp rong rêu bám dày trên thân cây sầu riêng.
-
Phát quang cỏ dại và dọn vệ sinh vườn thường xuyên, tránh để vườn ẩm thấp kéo dài – điều kiện lý tưởng cho rong rêu sinh trưởng.
3. Biện pháp hóa học
Để xử lý rong rêu trên sầu riêng hiệu quả và triệt để, có thể áp dụng thuốc trừ rong rêu chuyên dụng.
Sản phẩm khuyến nghị:
PN-Coppercide 50WP (Copper Oxychloride 50%) – liều lượng 500g/200 lít nước. Hoạt chất này có cơ chế gây kết tủa hoặc biến chất Protein, làm bất hoạt các Enzyme cần thiết cho sự phát triển của rong rêu và mầm bệnh. Thuốc có khả năng bám dính tốt, không bị rửa trôi, giúp duy trì hiệu quả phòng trừ lâu dài.Bộ sản phẩm Công ty Cổ phần XNK WASHITON
Thời điểm sử dụng hiệu quả:
-
-
-
Sau thu hoạch: Khi cây xuất hiện rong rêu do thời tiết mưa nhiều, độ ẩm cao, hoặc sử dụng phân bón lá nhiều trong giai đoạn làm bông, làm trái.
-
Trước khi tạo mầm và xử lý ra hoa: Cần tẩy rửa rong rêu bám trên lá, thân, dạ cành để tránh làm hạn chế khả năng hấp thu dinh dưỡng trong giai đoạn quan trọng này.
-
-
Lưu ý: Sử dụng PN-Coppercide 50WP kết hợp với TVG20 565EC + KEYROLE XTRA 50WG để quản lý bênh sâu đục thân và mọt đục cành trên cây sầu riêng.
TVG20 565EC – Hoạt chất thế hệ mới
-
Thành phần: Dinotefuran 85g/L + Profenofos 485g/L
-
Liều lượng: 200–250ml/200L nước
-
Đặc tính: Hoạt động theo cơ chế tiếp xúc, vị độc, xông hơi, thấm sâu và lưu dẫn. Sản phẩm giúp quản lý hiệu quả rệp sáp, mọt đục cành, sâu đục thân; gây chết nhanh, làm ung trứng và cắt lứa dịch hại tiếp theo.
-
Ưu điểm: Chứa phụ gia không gây nóng cây, bổ sung tính thấm sâu và chống rửa trôi, tạo lớp bảo vệ cho tế bào cây.
KEYROLE XTRA 50WG – Phòng trừ đa dạng dịch hại
-
Thành phần: Clothianidin 50%
-
Liều lượng: 50g/200L nước
-
Đặc tính: Dạng cốm mát cây, diệt được cả sâu miệng nhai và côn trùng chích hút. Hoạt chất có tính lưu dẫn mạnh, tránh rửa trôi và kéo dài hiệu lực. Ngoài sâu đục thân và mọt đục cành, sản phẩm còn quản lý sâu đục trái, rệp sáp và tuyến trùng rễ.
Kết luận
Việc nhận diện và xử lý kịp thời các loại địa y, rong rêu hay các loài sâu bệnh như sâu đục thân, mọt đục cành trên cây sầu riêng là yếu tố then chốt giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh, cho năng suất và chất lượng quả cao. Bên cạnh các biện pháp chăm sóc và vệ sinh vườn, sử dụng đúng sản phẩm bảo vệ thực vật như PN-Coppercide 50WP, TVG20 565EC, và Keyrole Xtra 50WG sẽ giúp kiểm soát hiệu quả mầm bệnh và côn trùng gây hại, đồng thời bảo vệ cây lâu dài. Áp dụng giải pháp này không chỉ giảm thiểu thiệt hại, mà còn góp phần duy trì độ bền vườn sầu riêng và nâng cao hiệu quả kinh tế cho nhà vườn.
📞 Liên hệ ngay với Washiton Company để được tư vấn giải pháp trị rầy xanh hiệu quả nhất cho vườn của bạn.
💬 Gọi Hotline (Zalo): 0962 363 679 – 0346 467 276 hoặc để lại thông tin liên hệ – Chúng tôi sẽ hướng dẫn chi tiết, đúng bệnh, đúng thuốc, đúng liều lượng.
🌱 Washiton Company – Giải pháp nông nghiệp bền vững, nâng tầm giá trị mùa vụ!
Theo dõi Fanpage Washiton Company để cập nhật nhiều kiến thức về cây trồng!
👉 Tham gia Group Đại Lý Washiton và Group Nông Dân – Nơi kết nối nhà phân phối, đại lý và người làm nông trên khắp cả nước trong lĩnh vực thuốc bảo vệ thực vật và phân bón.
